بررسی اجمالی تست نوار عصب و عضله

نوار عصب و عضله چیست؟

نوار عصب و عضله یکی از روش های تشخیصی می باشد که با استفاده از آن می توان اقدام به بررسی اعصاب و عضلات کرد. در این بررسی ها می توان واکنش های نورون های حرکتی را به تحریکات عصبی کنترل کرد. پزشکان متخصص با تست نوار عصب و عضله که در اصطلاح پزشکی به آن الکترومیوگرافی گفته می شود، اختلال در عصب و نحوه ی عملکرد عضله ها و مشکلاتی که در سیستم انتقال پیام رخ می دهند را تشخیص دهند. با انجام الکترومیوگرافی می توان متوجه این موضوع شد که در قسمت های متفاوت بدن شما، عصب ها به چه صورتی عمل می کنند و یا پیام های ارسالی به 

صورت کامل به عصب های شما انتقال می یابند یا نه؟

نورون های حرکتی وظیفه ی انتقال سیگنال های ارتباطی به مغز را دارند، این سیگنال ها موجب انقباض عضله ها می شوند. در نوار عصب و عضله با استفاده از الکترودهای بسیار ریز، این سیگنال ها را از طریق صدا ها و نمودارها ترجمه می کنند و در آخر این نوار به وسیله ی دکتر متخصص تفسیر می شود. 

در مدت زمانی که نوار عصب و عضله گرفته می شود، یک سوزن ریزی که به صورت مستقیم وارد عضله می شود، تمامی فعالیت های الکتریکی آن را ثبت می کند و این فعالیت ها بر روی الکترود هایی که روی پوست وصل شده اند، تمامی قدرت سیگنال ها و سرعت آن  را ثبت می کنند.

الکترومیوگرافی به چه صورت کار می کند؟

انجام تست نوار عصب و عضله EMG شامل دو بخش است که به شرح زیر می باشد:

1)     مطالعات هدایت عصبی (NCS): در این بخش از تست نوار عصب و عضله، دیسک های کوچکی بر روی پوست قرار می گیرند، این دیسک ها وظیفه ی  ثبت عملکرد عصبی را دارند. سپس دیسک ها تحریک الکتریکی خفیفی را روی پوست اعمال می کنند تا بتوانند توانایی اعصاب را برای انتقال این تحریک ها به دیسک ها را آزمایش کنند. در صورت بروز مشکل و آسیبی بر روی اعصاب ها، اعصاب های آسیب دیده از عبور سیگنال های الکتریکی و ضبط شدن آن به وسیله ی دیگ ها متصل به پوست شما، جلوگیری می کنند.  

2)     معاینه الکترود سوزنی (NEE): در دومین بخش تست نوار عصب و عضله که معاینه ی الکترود سوزنی نام دارد، یک سوزن کوچک در ماهیچه ها قرار می گیرد تا به صورت مستقیم عملکرد و سلامت عضله ها را آزمایش کند. زمانی که سوزن در عضله ها قرار می گیرد، احتمال حس درد خفیف سوزن وجود دارد. در این بخش از آزمایش و تست EMG، هیچ گونه تحریک الکتریکی از طریق نوک سوزن تزریق نمی شود. از سوزن یکبار مصرف EMG برای این تست استفاده می شود.

البته برخی اقدامات هم وجود دارد که باید قبل از تست EMG انجام داد، از جمله ی این اقدامات، دوش گرفتن و پوشیدن لباس های راحت و گشاد می باشد. هیچ گونه کرم و لوسیون و عطری بر روی پوست استفاده نشود، چون ممکن است بر روی دقت آزمایش تاثیر بگذارد. در صورت استفاده از داروهای رقیق کننده ی خون باید این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید، چون رقیق کننده ها ممکن است موجب بروز خطر خونریزی بعد از EMG شود.

چرا نوار عصب و عضله انجام می شود؟

متخصصان مغز و اعصاب در صورت مشاهده ی برخی مشکلات در سیستم های عصبی و عضلات و یا در زمانی که احتمال وجود  خطا در پیام رسانی وجود داشته باشد، اقدام به تجویز این تست نوار عصب و عضله می کنند.  دکتر متخصص مغز و اعصاب زمانی که علائم زیر را در مراجعه کننده ی خود مشاهده کند، از این تست استفاده می کند:

1)     درد در بعضی از اندام های مراجعه کننده

2)     احساس ضعف در عضله ها به این صورت که توانایی بلند کردن اشیاء را نداشته باشد.

3)     گزگز کردن و یا مور مور شدن دست و پا و حتی برخی از اندام های بدن

4)     گرفتگی عضله ها و درد ماهیچه ای

نتایج به دست آمده از تست نوار عصب و عضله می تواند رد  و یا تشخیص بیماری های زیر باشند:

·         وجود برخی اختلالات و مشکلات عضلانی مثل دیستروفی عضلانی یا پلی میوزیت

·         بیماری هایی که می توانند بر روی ارتباط عصب ها و عضله ها تاثیر بگذارند، مثل میاستنی گراویس

·         برخی اختلالات عصبی خارج از نخاع و یا به بیان دیگر اعصاب محیطی مانند سندروم تونل کارپال

·         اختلالاتی که موجب تاثیر گذاری بر روی نورون های حرکتی در مغز و یا نخاع می شود مانند کمخونی های جانبی، بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک

بعد از انجام این تست احتمال بروز چه خطراتی وجود دارد:

انجام تست نوار عصب و عضله به صورت کلی بی خطر است، این تست دارای عوارض نادری می باشد. تنها بعضی از افرادی که داروهای رقیق کننده ی خون استفاده می کنند، ممکن است بعد از این آزمایش خونریزی کنند. به ندرت در جاهایی که سوزن وارد پوست می شوند، امکان بروز عفونت وجود دارد.  ولی خوب در صورتی که خونریزی قطع نمی شود و یا درد یا حساسیت شدیدی در جایی که سوزن ها وارد پوست شده اند، می توان با پزشک معالج خود تماس بگیرید.

بعد از انجام تست نوار عصب و عضله امکان دارد تا چند روز پس از آزمایش، عضله های شما درد کرده و یا بسیار حساس باشند. دردهای عضلانی معمولا زیاد شدید نمی باشد و باید در کمتر از یک هفته بهبود پیدا کنند. همچنین احتمال دارد که در جاهایی که سوزن وارد پوست شما شده اند، مقداری کبودی مشاهده گردد.  وجود درد در بدن  هر شخصی نسبت به آستانه ی آن متفاوت می باشد. برای همین خاطر به صورت کامل نمی توان گفت که کدام بیمار تا چه اندازه ای می تواند درد را حس کند. در بعضی اوقات درد ناشی از این تست ممکن است بسیار کم باشد، و بیمار آن را حس نکند. ولی در برخی موارد هم امکان دارد بیمار درد بسیار زیادی را احساس کند. در این صورت پزشک معالج شاید تشخیص دهد که باید  انجام این تست را متوقف کند، برای همین خاطر در صورت توقف نتیجه ی تست نیز کامل نخواهد بود.